Nieuwsbrief 28 - april 2006

Lodwar Kenya

Inleiding

We waren in de maand februari in Nederland en hebben daar genoten van het echte Nederlandse weer. Regen, temperaturen onder nul, sneeuw en gladde wegen. In de krant in Nederland, lazen we regelmatig over de droogte in Afrika en speciaal ook de droogte en het gebrek aan voedsel in het noorden van Kenia. Later in deze brief komen we hierop terug.

Bij terugkomst in Lodwar zagen we dat in het doveninternaat alles goed was. Terres des Homme helpt het programma goed en voor de kinderen is er voldoende voedsel.

Brief van de Bisschop t.g.v. van de jaarwisseling

"Wij kijken uit naar het jaar 2006 en we hopen dat er veranderingen ten goede zullen komen. Laten we blijven bidden voor vrede en gerechtigheid en veiligheid", aldus de Bisschop, "We weten dat de regering en het parlement drie jaar druk bezig zijn om zaken te organiseren. Maar de zorg en actie voor het Turkana district laat veel te wensen over. Beloofd is de weg vanuit het zuiden te verbeteren, meer industrie, mechanisatie, betere watervoorziening, maar tot nu toe zijn er geen signalen dat aan deze zaken gewerkt wordt. We vragen hier in Turkana niet om een uitzonderingspositie, maar we vragen de regering aan Turkana haar rechten te geven, respect en gerechtigheid.
Laten we proberen het weinige dat er is te delen en laten we vooral kijken naar de zieken, de doven, de blinden, gehandicapten en de kinderen. De ouderen verdienen ons respect en laat de jeugd opgroeien met verantwoordelijkheidsgevoel.
Met Gods hulp, onze creativiteit en het hopelijk spoedig vervullen van de rechten van de mens door de autoriteiten kunnen we het nieuwe jaar ingaan en zo werken aan de toekomst van de komende generaties in dit afgelegen deel van Kenia".
Aldus de brief van de Bisschop, uitgegeven tijdens de jaarwisseling.

Opening Kleuterschool

Op 17 januari was het feest in het internaat voor de dove kinderen. De kleuterschool werd geopend. De bisschop was de eregast. Ook enkele bezoekers uit Nederland en Ierland, die toevallig in Lodwar aanwezig waren, werden bij deze opening uitgenodigd. De dag begon met een Eucharistieviering. Na de inzegening van het gebouw en het doorknippen van het lint werd er een herinneringsboom geplant. Hiermee was de opening een feit. Het gebouw bestaat uit twee klaslokalen, een bergruimte en een kamer voor de staf. Alles is eenvoudig gebouwd, maar wel met sterke materialen, zodat er de eerste jaren weinig onderhoud aan gedaan hoeft te worden. Het meubilair ziet er vrolijk uit. Tafeltjes en stoeltje op gepaste hoogte en in diverse kleuren.
De kleuters dragen de gebruikelijke uniformen en zitten en lopen in de klas alsof ze dat al jaren doen. Velen van hen verbleven echter drie maanden geleden nog in de bush. Het naar school gaan was een hele grote overgang. Er zijn momenteel 20 kleuters die dagelijks les krijgen in gebarentaal en bezig zijn met spelend leren. Zij worden daarbij geholpen door drie leidsters en een leraar gebarentaal. We zijn de donoren uit Nederland dankbaar, die deze uitbreiding van het dovenonderwijs in Turkana mogelijk hebben gemaakt.

Voedsel voor ouderen

In het ouderen programma was het anders. Voor we naar huis gingen hadden we gezorgd dat er een voldoende voorraad voedsel was om de weken te overbruggen. De medewerksters hadden netjes op lijsten bijgehouden hoe en aan wie het voedsel was uitgedeeld. Ook hadden ze enkele zakken bonen gekocht. De lijst van ouderen, die regelmatig voedsel kwamen halen, was sterk uitgebreid. Velen hadden een stuk touw, een oude ceintuur of zo maar een lap strak om hun middel gebonden, want, zo zegt men, dan voel je de honger niet.
Agnes, de assistent coördinator was al op enkele plaatsen geweest om extra voedsel te vragen. De voedingsdeskundige van het ziekenhuis gaf haar vijf zakken unimix, d.i. samengesteld meel waarin alle voedingstoffen zitten. De meest ernstige gevallen kregen deze unimix. Ook via het diocese krijgen we voedsel. Soms zelfs een geit. Deze wordt geslacht en de meest hongerige krijgen een stukje vlees. Onvoorstelbaar hoe blij de ouderen zijn met dit "geschenk uit de hemel", zoals ze dat noemen.
Op diverse plaatsen wordt nu voedsel, dat door grote organisaties beschikbaar wordt gesteld, gedistribueerd, maar zoals in voorgaande hongerperiodes gaat het merendeel van dit voedsel naar jongeren, die letterlijk sterker zijn om dit voedsel te bemachtigen. De ouderen gaan met lege handen naar huis. Heel triest.
De verwachting is dat het drama nog wel aan zal houden. De regen blijft nog steeds uit. We hopen dat we voldoende financiële middelen hebben om voedsel te blijven kopen om de ouderen te kunnen voorzien van een schamele maaltijd per dag. We spreken dan over maïs, bonen, olie, melkpoeder, suiker en zout.
Ook voorziet het Ewoi programma enkele plaatsen in de bush van extra voedsel, want ook daar is de nood onder de ouderen groot.

Kleding kopen

Een van de activiteiten van het Ewoi programma is de ouderen voorzien van kleding. We kopen wel eens wat tweedehands kleding hier in Lodwar of in Kitale op de markt.
Twee zusters, die beiden in het noorden van het Turkana district in een soortgelijk project werken, gaven te kennen grote behoefte aan kleding te hebben. Enkele medewerkers van het Ewoi programma zijn naar Nairobi gereisd om op de tweedehands kledingmarkt kleding te kopen. Vanaf Kitale konden zij meerijden met een bevriende taxichauffeur. Hij heeft hen begeleid in Nairobi en samen hebben ze de kleren gekocht. Enkele dagen later kwamen zij terug met drie grote zakken mannen- en vrouwenkleding.
Alles werd netjes gewassen en gesorteerd en verdeeld over drie ouderenprogramma's. Later ontvingen we dankbare reacties van de zusters. Met kerstmis kregen de kleinkinderen (aids-wezen), die door de grootmoeders worden verzorgd, nieuwe kleding en slippers of schoenen via het programma.
Een hele gebeurtenis voor ze.

Akai, een doof meisje

Tijdens een van de mobiele klinieken in de bush ontdekten we een oudere Turkana vrouw die naast de zorg voor haar eigen grote gezin ook nog enkele kleinkinderen verzorgt. Zij wonen ongeveer vijftien kilometer van de stad Lodwar in een paar hutjes gemaakt van palmblad en takken. De echtgenoot gaat er elke dag op uit met de geiten en enkele schapen. Deze dieren voorzien de familie van wat melk. De vrouw gaat elke dag bij de rivier, ongeveer drie kilometer van hun woonplaats, houtskool maken en brengt 's avonds wat brandhout mee om eten te koken. De grotere meisjes gaan met moeder mee en dragen jerrycans met vijfentwintig liter water op hun hoofd om de familie van water te voorzien. Akai, 5 jaar, is doof. Het leek een vrolijk pienter meisje. Ze keek je met grote bruine ogen aan en hield alles goed in de gaten. Volgens de grootmoeder was Akai doof geboren.
De moeder van het dove meisje, is op jonge leeftijd uitgehuwelijkt aan een heel oude Turkana man. Hiervoor hebben haar ouders een flinke bruidschat ontvangen in de vorm van geiten, kamelen en schapen. De traditie zegt dat de bruid helemaal over gaat naar de familie van de man en geen direct contact meer mag hebben met haar eigen familie.
Toen Akai geboren werd, was ze dus eigendom van de familie van de vader. De moeder van Akai zag echter haar toekomst met haar oude echtgenoot niet zitten. Ze bracht het kind naar haar ouders en verdween. Tegenwoordig woont zij met vrienden in een buitenwijk van Lodwar. Ze heeft daar wat losse baantjes om in haar onderhoud te voorzien. Het is een vrolijke jonge vrouw en ze heeft weer regelmatig contact met haar ouders.
Ze brengt dan wat kleding en eten mee voor haar dochtertje. Dit alles tot grote ergernis van de schoonfamilie van de jonge vrouw. Omdat de vader van Akai een flinke bruidsschat heeft betaald en zijn jonge vrouw is verdwenen zijn beide partijen overeengekomen dat Akai door haar grootouders zal worden grootgebracht. Later kan de oude vader haar dan uithuwelijken, zodat hij zijn vee weer terugkrijgt van de toekomstige schoonfamilie van Akai.
Omdat er sinds januari een kleuterschool is voor dove kinderen zou het heel wenselijk zijn dat Akai ook naar deze kleuterschool gaat.
We hebben gesproken met de grootouders over deze mogelijkheid. De opa distantieerde zich meteen van het geheel en liet alles over aan zijn vrouw.
De grootouders konden en mochten geen beslissing nemen over het al dan niet naar school gaan van Akai. De oude vader moest zijn toestemming geven.
We hebben de hulp ingeroepen van de counselor, een soort gemeenteraadslid die door de plaatselijke gemeenschap gekozen is om hen te vertegenwoordigen. Deze counselor, John, kan een potje breken bij deze groep Turkana's. Met hem zijn we eerst naar de grootouders van Akai gegaan en we hebben afgesproken om met hen naar de oude vader van Akai te gaan.
Deze man woonde ver van de begaanbare weg. De ontmoeting was hartelijk en John, de counsellor kleedde het gesprek heel tactisch in. Wij bleven op de achtergrond. Hij maakte duidelijk dat wij niet van plan waren zijn dochter van hem af te pakken, maar dat hij verantwoordelijk blijft en dat het zijn dochter blijft. Na een lang gesprek gaf de vader zijn toestemming. Hij spuugde, volgens de traditie, op de grond en zei iets in de trant van "neem haar maar mee, mijn zegen heeft ze".
We zijn teruggegaan naar de hutjes van de familie van Akai en hebben Akai en haar grootmoeder meteen meegenomen naar Lodwar en naar het internaat gebracht. De grootmoeder keek haar ogen uit op wat ze allemaal zag. Ze was het meest verbaasd over de keuken en het avondeten dat daar net werd klaargemaakt. Met een gerust hart liet ze de huilende Akai achter. Het is verbazend hoe snel de kinderen vanuit de bush zich thuisvoelen in het internaat. Voor Akai was alles nieuw, een compleet andere wereld. Die zaterdag is er een ommekeer gekomen in het leven van Akai en zal ze een heel andere toekomst tegemoet gaan dan haar vader voor haar had uitgestippeld.